| محمد حسن‌دوست، برنده سی‌وسومین دوره جایزه كتاب سال جمهوری اسلامی، برای كتاب «فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی» در گفت‌وگو با خبرگزاری كتاب ایران(ایبنا) عنوان كرد: تنها فرهنگی كه به زبان غیرفارسی برای ریشه‌شناسی واژگان فارسی نوشته شده به 120 سال پیش بازمی‌گردد. این کتاب مربوط به یك دانشمند آلمانی به نام «هورلر» است که كتاب كوچكی درباره ریشه‌شناسی لغات فارسی نوشته است. وی افزود: در طول این 120 سال كتاب و مقاله‌های زیادی نوشته شده كه نویسندگان مختلف لابه‌لای این كتاب‌ها و مقاله‌ها به ریشه‌های زبان فارسی اشاره كرده‌اند، اما كتابی كه اختصاصاً به اصل و منشا واژگان فارسی بپردازد، تا پیش از كتاب من چاپ نشده بود. حسن‌دوست ادامه داد: برای نوشتن این كتاب، حدود 16 سال زحمت كشیده‌ام. با توجه به منابع و اطلاعاتی كه موجود بود، توانستم آنچه را مربوط به ریشه و اصل واژگان فارسی است از بین این منابع كه اغلب به زبان انگلیسی و فرانسوی بود، استخراج كنم و به شیوه‌ای كه مطابق فكر و ذهن مخاطب ایرانی است در دسترس علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار دهم. این پژوهشگر اضافه كرد: متن اصلی فرهنگ، حدود سه هزار صفحه است. حدود 200 صفحه مقدمه دارد و 550 صفحه، فهرست واژگان به كار رفته در متن فرهنگ را شامل می‌شود. این كتاب در پنج جلد تألیف شده كه جلد پنجم آن به فهرست واژگانی كه در متن فرهنگ به كار رفته اختصاص یافته است. این نویسنده توضیح داد: كار اصلی من این بود كه در مورد هر لغت فارسی، به پیشینه و تاریخش اشاره كنم. ابتدا به اصل هر لغت فارسی در فارسی میانه یا پهلوی و صورت كهن‌تر آن در ایران باستان و سپس به ریشه لغت اشاره اشاره كرده‌ام. بعد از آن مترادف، صورت واژه فارسی باستان در زبان‌های سانسكریت، اوستایی، یونانی، لاتینی و غیره آمده. اگر آن واژه فارسی در گویش‌های مختلف ایرانی مترادفی داشته به مترداف‌های مثلاً كُردی و بلوچی و غیره اشاره كرده‌ام. البته شاید در برخی مدخل‌ها اطلاعات به لحاظ كمی متفاوت باشد. محمد حسن‌دوست متولد 1346 رشت است. از سال 1374 در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی به عنوان عضو هیأت علمی كار می‌كند. پیش از این كتاب دو جلدی «فرهنگ تطبیقی موضوعی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نو» او، در بیست و نهمین دوره جایزه كتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان كتاب برگزیده انتخاب شده بود. |  |
↧
حسن‌دوست: نوشتن «فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی» 16 سال زمان برد
↧